Duchowny w todze profesorskiej składa potłuczony dzban, którego kolejne kawałki podaje mu klęcząca obok bosa kobieta. Ich wysiłkom z zainteresowaniem przygląda się kilku chłopców oraz trzy unoszące się nad nimi aniołki. Oto za chwilę zdarzy się cud...
Niewielki obraz przedstawiający cud św. Jana Kantego wyróżnia się wysoką klasą artystyczną; kunszt artysty przejawia się między innymi w efektach światłocieniowych, w modelunku karnacji postaci, w elegancji ich wydłużonych sylwetek. Dzieło to ilustruje legendę, według której święty Jan Kanty spotkał pewnego razu lamentującą kobietę. Była nią służąca, która niechcący upuściła dzban z mlekiem; naczynie się stłukło, a mleko się wylało. Święty ulitował się nad kobietą, i chcąc uchronić ją przed gniewem pracodawczyni, poskładał dzban modląc się nad nim, a naczynie w cudowny sposób ponownie się scaliło. Następnie Jan Kanty polecił kobiecie zaczerpnąć wody z rzeki Rudawy, po czym znów się pomodlił, a wtedy woda zamieniła się w mleko.
Tadeusz Kuntze-Konicz, Cud św. Jana Kantego, ok. 1767, Muzeum Narodowe w Krakowie, licencja CC-BY, źródło: Kultura Małopolska
Autorem obrazu jest Tadeusz Kuntze-Konicz, który urodził się w 1727 roku w Zielonej Górze – rodzinne polskie nazwisko Konicz zostało zmienione na niemiecko brzmiące Kuntze. Większą część życia spędził we Włoszech, nazywany tam Taddeo Pollaco. Studia artystyczne ukończył w Rzymie i tam też głównie pracował. Zachował jednak związki z Polską, tworzył na zlecenie polskich fundatorów, a w latach 1757–1759 działał także w Krakowie. Obraz Cud św. Jana Kantego powstał później, przy okazji kanonizacji tego świętego, czyli około 1767 roku.
Święty Jan Kanty pochodził z Kęt, gdzie urodził się w 1390 roku, a zmarł w Krakowie w 1473 roku. Jako uczony Akademii Krakowskiej święty Jan Kanty jest patronem profesorów i studentów, nauczycieli i uczniów. Został beatyfikowany w 1680 roku, a kanonizowany w 1767 roku. Jego relikwie spoczywają w kościele świętej Anny w Krakowie, we wspaniałym barokowym mauzoleum.
Obraz Tadeusza Kuntze-Konicza był bardzo popularny, w związku z czym powstawały jego liczne kopie (istnieje ponad 20 wersji tej kompozycji). Autorskie wersje znajdują się dziś w Krakowie: jedna jest w kościele św. Floriana, a druga w zbiorach Muzeum Narodowego w Galerii Sztuki dawnej Polski w Pałacu biskupa Erazma Ciołka.
Magdalena Łanuszka
Powrót ZOBACZ NA OSI CZASU